Blog

Blog

Odrzucenie spadku w imieniu małoletniego. Jak uchronić dziecko przed długami?

Niejednokrotnie zdarza się, że o problemach finansowych bliskich nam osób dowiadujemy się bardzo późno. Czasem nawet dzieje się to dopiero po ich śmierci… A przecież długi spadkowe mogą okazać się naprawdę sporym problemem. Uchronić przed nim możemy jednak nie tylko siebie, ale także nasze małoletnie dzieci – one również mogą bowiem odziedziczyć spadek z długami. Odrzucenie spadku w imieniu małoletniego to krok umożliwiający ochronę interesów najmłodszych. To instytucja szczególnie przydatna w sytuacji, gdy dziedziczony majątek jest obciążony długami przekraczającymi jego wartość. 

Czy małoletnie dziecko może odziedziczyć dług spadkowy?

Niestety tak. Co prawda małoletni przed ukończeniem 18. roku życia nie ma jeszcze pełnej zdolności do czynności prawnych, jednak jest już podmiotem określonych praw i obowiązków. W związku z tym może między innymi dziedziczyć – w tym także długi spadkowe.

Ze względu jednak na brak pełnej zdolności do czynności prawnych, dziecko nie może samodzielnie odrzucić spadku. Zrobić to muszą zatem za niego jego rodzice. W jaki sposób? Poniżej opisujemy aktualną procedurę.

W jaki sposób odrzucić spadek w imieniu małoletniego?

Procedura odrzucenia spadku w imieniu małoletniego została istotnie uproszczona pod koniec ubiegłego roku.

Zgodnie z obecnym stanem prawnym rodzice (co do zasady) nie muszą już „odwiedzać” w tym celu sądu opiekuńczego. Zamiast tego wystarczy złożenie stosownego wniosku przed notariuszem lub sądem spadku, o ile tylko na odrzucenie spadku zgodzi się także drugi rodzic dziecka.

Oświadczenie o odrzuceniu spadku w imieniu małoletniego powinno obejmować przy tym informacje o:

  • Przysługującej władzy rodzicielskiej (w tym także o jej zakresie);
  • Wyrażeniu przez drugiego z rodziców zgody na odrzucenie przez małoletniego spadku;
  • Fakcie wcześniejszego odrzucenia spadku przez któregokolwiek z rodziców;
  • Fakcie uprzedniego odrzucenia spadku przez innych zstępnych rodziców dziecka.

Jeżeli więc dziecko zostaje powołane do spadku ze względu na wcześniejsze odrzucenie tego spadku przez rodzica, zastosować możemy tu śmiało przepis art. 101 § 4 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego. Stanowi on o możliwości złożenia stosownego oświadczenia przez:

  • jednego rodzica posiadającego pełną władzę rodzicielską za zgodą drugiego rodzica albo
  • oboje rodziców jednocześnie.

Nie ma więc już konieczności uzyskania sądowego pozwolenia.

Brak tej konieczności absolutnie nie oznacza jednak, że rodzice mają pełną dowolność działania. Nie mogą bowiem odrzucić spadku w imieniu małoletniego, w jakikolwiek sposób działając przy tym z pokrzywdzeniem jego interesów. 

Kiedy wciąż konieczna jest zgoda sądu na odrzucenie spadku w imieniu małoletniego

W niektórych przypadkach zgoda sądu na odrzucenie spadku w imieniu małoletniego wciąż jest jednak konieczna.

Będzie tak przede wszystkim wtedy, gdy rodzice nie dojdą do jednoznacznego porozumienia w tej kwestii. Brak zgody obydwoje rodziców obliguje do wystąpienia do sądu o udzielenie zgody.

Podobnie będzie w sytuacji, w której spadku nie odrzucą inni zstępni rodziców dziecka. Przykładowo, gdy pełnoletni brat małoletniego przyjmie spadek, oznacza to konieczność uzyskania sądowej zgody na odrzucenie.

Termin na odrzucenie spadku w imieniu małoletniego

Termin na odrzucenie spadku w imieniu małoletniego nie różni się od standardowego terminu na złożenie oświadczenia o przyjęciu lub odrzuceniu spadku.

Zgodnie z art. 1015 § 1 Kodeksu cywilnego termin ten wynosi więc 6 miesięcy od dnia, w którym spadkobierca dowiedział się o tytule swojego powołania.

W sytuacji wymagającej uzyskania ww. zgody sądu bieg powyższego terminu ulega zawieszeniu na czas trwania właściwego postępowania sądowego.

 

Jeśli potrzebują Państwo pomocy w sprawie spadkowej, jak zawsze pozostajemy do Państwa dyspozycji!