Kodeks karny przewiduje trzy rodzaje kary – grzywnę, pozbawienie wolności oraz ograniczenie wolności, nad którym w dzisiejszym wpisie się pochylimy.
Kara ograniczenia wolności ma na celu kształtowanie w skazanym m.in. poczucie odpowiedzialności oraz potrzebę przestrzegania porządku prawnego. Może ona polegać na obowiązku wykonywania nieodpłatnej pracy społecznej lub potrąceniu od 10% do 25% wynagrodzenia z tytułu umowy o pracę na wybrany przez sąd cel społeczny. W tym miejscu warto zauważyć, że obie te formy mogą zostać orzeczone razem lub osobno. Dodatkowo skazany może być zobowiązany do uiszczenia dodatkowego świadczenia pieniężnego lub wykonania określonych obowiązków, np. do poddania się terapii uzależnień lub wykonywania ciążącego na nim obowiązku łożenia na utrzymanie innej osoby (np. w przypadku niealimentacji).
Jeżeli chodzi o potrącenia z wynagrodzenia, sprawa jest dość prosta. Pracodawca skazanego otrzyma od sądu odpis orzeczenia, w którym wyszczególnione zostanie, jaki procent wynagrodzenia ma być potrącany, na czyją rzecz i gdzie mają być dokonywane wpłaty. Jako moment rozpoczęcia wykonywania kary traktuje się pierwszy dzień okresu, w którym dokonuje się potrącenia. Bardzo ważne jest to, że w trakcie trwania okresu, na jaki sąd orzekł potrącenie, skazany nie może bez zgody sądu rozwiązać stosunku pracy.
Praca na cele społeczne może zostać orzeczona w wymiarze od 20 do 40 godzin w stosunku miesięcznym i trwa najkrócej miesiąc, a najdłużej 2 lata. Musi ona odbywać się w miejscu stałego pobytu skazanego lub w niewielkiej od niego odległości. Sąd po ogłoszeniu wyroku przesyła go do odpowiedniego kuratora zawodowego, który następnie kontaktuje się ze skazanym, poucza go o jego prawach, obowiązkach oraz konsekwencjach uchylania się od wykonywania kary. Po takim spotkaniu kurator wyznacza rodzaj, miejsce i termin rozpoczęcia pracy. Zwykle skazani kierowani są do prac takich jak sprzątanie ulic, odśnieżanie, ale także w schroniskach dla bezdomnych lub dla zwierząt. Bardzo ważne jest to, że osoba, która odbywa karę ograniczenia wolności, nie może bez zgody sądu zmieniać swojego miejsca zamieszkania.
Zdarza się, że osoba, wobec której została orzeczona kara ograniczenia wolności, nie jest w stanie jej wykonywać. W takim przypadku należy zwrócić się do sądu z wnioskiem o odroczenie wykonania kary lub udzielenie przerwy w jej odbywaniu. Taki wniosek musi być szczegółowo uzasadniony i poparty odpowiednimi dowodami np. w postaci dokumentacji medycznej. Jeżeli skazany będzie uchylał się od wykonywania kary ograniczenia wolności, może być ona zamieniona przez sąd na karę pozbawienia wolności.
